Ongeveer 1,4 miljoen huishoudens ontvangen op dit moment huurtoeslag. Nu krijgen huurders boven een bepaald inkomen (ongeveer 22.000 euro voor eenpersoonshuishoudens en 30.000 euro voor meerpersoonshuishoudens) geen huurtoeslag meer. Dit kan leiden tot een forse armoedeval: één euro meer verdienen kan tientallen euro’s – en soms zelfs meer dan 100 euro – huurtoeslag per maand schelen. Het kabinet stelt voor om de ‘harde’ inkomensgrenzen voor de huurtoeslag vanaf 1 januari 2020 te schrappen, waardoor de huurtoeslag geleidelijker afloopt. Een hoger inkomen leidt dan weliswaar tot minder huurtoeslag, maar per saldo gaan huurders er niet op achteruit. Aedes is dan ook blij met deze voorgestelde wetswijziging.
Indexering eigen bijdrage
Het kabinet stelt ook voor om per 1 januari 2019 de zogenaamde KAN-bepaling te schrappen. Aedes maakt zich wel zorgen over de gevolgen van dit voorstel, omdat hierdoor de eigen bijdrage in de huurtoeslag harder kan stijgen. De huurtoeslag vergoedt een deel van de huur. Een huurder betaalt echter altijd een eigen bijdrage. In 2018 is dit minimaal zo’n 225 euro en dit bedrag loopt op naarmate het inkomen hoger wordt. Het ministerie van BZK indexeert deze eigen bijdrage jaarlijks. Daarbij wordt gekozen tussen twee percentages: de verwachte huurprijsontwikkeling of de netto-bijstandsontwikkeling (inkomensontwikkeling). Als gevolg van de KAN-bepaling is de keuze altijd het laagste, voor de huurder meest gunstige, percentage. Hierdoor stijgt de eigen bijdrage dus minder hard, waardoor de huurder meer huurtoeslag ontvangt.
In het wetsvoorstel wil het kabinet nu echter de eigen bijdrage altijd verhogen met het percentage van de huurprijsontwikkeling. Dit percentage was de laatste jaren vrijwel altijd hoger dan de netto-bijstandsontwikkeling. Aedes vindt het gevolg van deze maatregel onrechtvaardig. Of een huishouden een hogere eigen bijdrage kan betalen, is immers afhankelijk van de inkomensontwikkeling en niet van de huurprijsontwikkeling. Als de inkomensontwikkeling achterblijft, is het rechtvaardig om hier in de eigen bijdrage van de huurtoeslag rekening mee te houden. Dit geldt des te meer omdat de regering bij het opleggen van de verhuurderheffing corporaties de boodschap gaf om de huren te verhogen.
Betalingsrisico’s
Het kabinet verwacht dat het schrappen van de KAN-bepaling op termijn bijna 140 miljoen euro oplevert: ongeveer 100 euro per huurtoeslagontvanger per jaar. Vooral voor de meest kwetsbare huurders is dit veel geld. Voor hen is de huurtoeslag een essentieel inkomensonderdeel. Aedes vreest dan ook dat de maatregel tot meer betalingsrisico’s en -problemen zal leiden.
Vereenvoudigingen
Aedes heeft haar reactie op beide maatregelen in het Wetsvoorstel aanpassing indexering eigen bijdrage huurtoeslag en het vervallen van de maximale inkomensgrenzen bij de internetconsultatie ingebracht. Het kabinet gaat ook kijken naar verdere vereenvoudiging van de huurtoeslag. Aedes zal hierover in gesprek gaan met het ministerie van BZK. Daarbij wijzen wij onder meer op een opvallend element in de systematiek, waarbij meerpersoonshuishoudens boven de aftoppingsgrens meer huur vergoed krijgen dan eenpersoonshuishoudens.
Suggesties voor wijzigingen en vereenvoudigingen van de huurtoeslag zijn van harte welkom. Neem daarvoor contact op met Bob Witjes, belangenbehartiger Woningmarkt en Woningwet bij Aedes, [email protected].
Update
De minister informeert de Tweede Kamer op 30 januari 2018 per brief over beide voorgestelde maatregelen.