Veel waardering voor dienstverlening corporaties, verduurzaming op stoom

Nieuws Nieuws · 28 november 2023
Expert
Barend van de Kraats
Programmamanager Aedes-benchmark

Niet eerder gaven zoveel huurders -ruim 450.000- hun mening over de dienstverlening van corporaties en de ervaren woningkwaliteit. Het is bemoedigend dat de investeringen van corporaties in hun woningen en het contact met huurders waardering krijgt: huurders geven de dienstverlening net als vorig jaar gemiddeld een hoog rapportcijfer: 7,7.

Ook de ervaren woningkwaliteit is met een 6,9 gelijk gebleven. Wel is er een langzame beweging naar uitersten. Het aandeel huurders dat een 9 of hoger geeft, stijgt van 13 naar 15%, waarschijnlijk omdat corporaties hard werken aan woningverbetering en verduurzaming. Maar tegelijkertijd neemt ook het aantal onvoldoendes toe met 1,4%: 17,3% geeft lager dan een 6.

Verduurzaming

Corporaties voeren hun investeringen in verduurzaming op. Bijna 40% van de corporatiewoningen heeft energielabel A of beter. Het aantal woningen met energielabel E, F of G is in het afgelopen jaar met bijna 66.000 afgenomen van 247.300 naar 180.700 woningen. De helft van de labelverbetering komt door verduurzaming en andere helft door een methodiekcorrectie in de NTA8800.

Investeren in verduurzaming wordt door huurders zeer gewaardeerd: hoe hoger het energielabel, hoe hoger de ervaren woningkwaliteit. Andersom gebeurt overigens hetzelfde. Huurders worden steeds kritischer op hun EFG-woning.

Kijk ook eens bij

Onderhoud en verbetering blijven op hoog niveau

Corporaties gaven in 2022 in totaal 9,1 miljard euro uit aan zogenoemde instandhoudingskosten, oftewel alle uitgaven aan hun woningen. De uitgaven aan woningverbetering stegen de afgelopen jaren het hardst. Samen met uitgaven aan planmatig onderhoud. Het aantal ingrepen van minimaal € 10.000 per woning steeg afgelopen jaar licht.

Uit eerdere analyses weten we dat bij die investeringen de ervaren woningkwaliteit duidelijk toeneemt. Bij het reparatieproces valt op dat als reparaties volledig door de eigen dienst van een corporatie uitgevoerd worden, huurders het proces positiever beoordelen dan wanneer de reparatiedienst (deels) is uitbesteed.

Beschikbaarheid en betaalbaarheid

In 2022 waren er 164.300 woningtoewijzingen tot de liberalisatiegrens, oftewel 7,9% van de voorraad. De gemiddelde kale maandhuur van een zelfstandige DAEB-woning (sociale huurwoning) is licht gestegen van € 561 naar € 578. Corporaties hebben na een huurbevriezing in 2021 de huur verhoogd met 2,9%.

De prijs-kwaliteitverhouding van woningen is iets verbeterd. In 2021 vroegen corporaties 69,5% van de huur die ze maximaal kunnen vragen, in 2022 daalde dat naar 69,3%. Corporaties vragen zelden de maximale huur voor een woning.

Nieuwbouw

In 2022 bouwden corporaties 16.015 nieuwe woningen. De gemiddelde kosten voor het neerzetten van een nieuwbouwwoning zijn per m2 met 12% gestegen ten opzichte van 2021. Waar een m2 in 2021 nog € 2.709 kostte, stijgt dit naar € 3.022 in 2022.

Corporaties bouwen steeds meer meergezinswoningen in grote complexen en minder eengezinswoningen als rijtjeshuis. Met name omdat er minder woningen zijn gesloopt of verkocht.

Leefbaarheid

Dit jaar bevat de Aedes-benchmark voor het eerst een verdieping leefbaarheid. Ruim 83.000 huurders gaven aan hoe zij de leefbaarheid in hun buurt ervaren. Zij kregen vragen voorgelegd over ervaren veiligheid, mate van overlast, mate van schoon en netjes en de ervaren inzet van hun corporatie aan prettig en veilige buurt.

Over het algemeen voelen huurders zich veilig in hun eigen buurt. Bijna 9 op de 10 huurders geeft hiervoor een voldoende. Het gemiddelde cijfer komt uit op een 7,5. Opvallend is dat veel huurders (39%) aangeven geen goed beeld te hebben van de inzet van hun corporatie voor een prettige en veilige wijk.

Bedrijfslasten

Corporaties zien de niet-beïnvloedbare bedrijfslasten dit jaar dalen met € 204 per verhuureenheid (vhe). Voornamelijk doordat de verhuurderheffing is gedaald. Al jaren weten corporaties hun beïnvloedbare bedrijfslasten stabiel te houden. Tussen 2021 en 2022 stegen die licht van € 876 naar € 928 per vhe.

De beïnvloedbare bedrijfslasten bestaan uit personeelskosten, kosten voor externe inhuur en overige bedrijfslasten. Het aandeel extern ingehuurd personeel neemt al jaren gestaag toe en is inmiddels ruim 16% van de totale personeelslasten (eigen personeel + inhuur). In 2017 was dat nog 10%.

Huishoudboekje niet sluitend

Het huishoudboekje is in 2022 voor het derde jaar op rij niet sluitend, ondanks de gedaalde verhuurderheffing. Dit geld hebben corporaties direct weer geïnvesteerd in instandhouding van hun woningen. Als we de maandelijkse totale bedrijfslasten en de instandhoudingskosten naast de gemiddelde maandhuur per vhe leggen, dan komt een corporatie in 2022 gemiddeld € 4 per vhe per maand tekort.
 

Over de Aedes-benchmark
De Aedes-benchmark verschijnt dit jaar voor de 10e keer. Door diverse gegevens te bundelen ontstaat inzicht in de prestaties van individuele corporaties én de gehele sector. De benchmark bevat de volgende onderdelen: huurdersoordeel, bedrijfslasten, verduurzaming, onderhoud & verbetering, beschikbaarheid & betaalbaarheid, nieuwbouw en leefbaarheid.

Het is een waardevol instrument waarmee corporaties prestaties onderling kunnen vergelijken, van elkaar kunnen leren en daarmee prestaties verder kunnen verbeteren. Dit jaar deden 272 corporaties mee, goed voor 98% van alle verhuurde corporatiewoningen.

Werk je bij een corporatie? Kom naar de regionale benchlearningdagen

Tijdens een van de 5 regionale dagen wissel je in verdiepende benchlearningsessies werkwijzen uit over de prestatievelden en verdiepingen. Je bespreekt met elkaar de inzichten over je eigen prestaties en verbetermogelijkheden. Zo doe je nieuwe inzichten op en krijg je handvatten om met je eigen collega’s aan de slag te gaan.