Van de in totaal 16.015 nieuwe gerealiseerde woningen waren 15.220 reguliere woonruimten en 795 eenheden in intramuraal zorgvastgoed. De nieuwbouwproductie is lager dan corporaties zouden willen. Dit komt onder andere door lange procedures voor bestemmingsplannen, een tekort aan beschikbare bouwgrond en gestegen bouwkosten.
Aantallen nieuwbouw vanaf 2013
Stijging nieuwbouw
In 2022 hebben corporaties meer meergezinswoningen met lift gebouwd en minder eengezinswoningen (figuur Bouwvolume per nieuwbouwtype 2020 t/m 2022). Meergezinswoningen bevinden zich in flats of grote appartementencomplexen en hebben een oppervlakte van gemiddeld 59 m2. Eengezinswoningen zijn rijtjeshuizen die gemiddeld 92 m2 groot zijn. Sinds 2020 worden naar verhouding meer meergezinswoningen gebouwd. Door verandering in gezinssamenstellingen en vergrijzing is er een toenemende behoefte aan deze type woningen.
Bouwvolume per nieuwbouwtype 2020 t/m 2022
Gemiddelde vierkante meters neemt af
Het gemiddeld aantal vierkante meter van alle nieuwbouwwoningen daalt van 77 m2 in 2018 naar 68,2 m2 in 2022. Dat komt deels doordat corporaties andere typen woningen bouwen zoals minder eengezinswoningen en meer meergezinswoningen. Maar ook doordat corporaties alle type woningen kleiner bouwen. De gemiddelde oppervlakte van een eengezinswoningen is in 5 jaar tijd met 9 m2 afgenomen, en het oppervlak van de meergezinswoningen met gemiddeld 2 m2.
Gemiddelde vierkante meters van nieuwbouwwoningen
Gemiddelde vierkante meter per woningtype
Stichtingskosten met 12% gestegen per m2
De gemiddelde stichtingskosten (grond, bouwkosten en overige kosten) voor een nieuwbouwwoning per m2 zijn met 12% gestegen. Waar een m2 in 2021 nog € 2.709 kostte, was dit toegenomen tot € 3.022 in 2022. Deels komt dat doordat corporaties kleiner zijn gaan bouwen. Kosten voor bijvoorbeeld badkamers en keukens worden dan verdeeld over minder m2.
Maar de belangrijkste reden van de oplopende kosten komen door de toename van bouw, materiaal- en loonkosten. Vanaf de tweede helft van 2021 namen de materiaalkosten door corona fors toe. In 2022 kwam daar de oorlog in Oekraïne bovenop. Bovendien stegen de loonkosten in de onderhoud- en bouwsector. De stijging van de kosten is een steeds groter knelpunt voor corporaties bij het realiseren van nieuwbouw.
Gemiddelde stichtingskosten per vierkante meter
Volop nieuwbouwplannen tot 2026 maar onvoldoende bouwlocaties
Eerder dit jaar publiceerde Aedes ook de zogenoemde Aedes-forecast. Met dit instrument krijgen we inzicht in de plannen van corporaties voor de komende jaren. Uit die Aedes-forecast bleek dat bouwlocaties het belangrijkste knelpunt zijn voor het realiseren van nieuwbouw. 63% van corporaties gaf aan onvoldoende locaties en grond voor alle geplande woningen te hebben.
Ook geven de corporaties aan dat oplevering van veel woningen trager verloopt dan wenselijk is. De procedures voor bestemmings- of omgevingsplannen werken vertragend. Om het nieuwbouwtempo op te kunnen voeren willen corporaties nu echt doorpakken. Maar ze kunnen dat niet alleen en hebben medewerking van gemeenten en provincies nodig.
Over de Aedes-benchmark
De Aedes-benchmark verschijnt dit jaar voor de 10e keer. Door diverse gegevens te bundelen ontstaat inzicht in de prestaties van individuele corporaties én de gehele sector. De benchmark bevat de volgende onderdelen: huurdersoordeel, bedrijfslasten, verduurzaming, onderhoud & verbetering, beschikbaarheid & betaalbaarheid, nieuwbouw en leefbaarheid. Het is een waardevol instrument waarmee corporaties prestaties onderling kunnen vergelijken, van elkaar kunnen leren en daarmee prestaties verder kunnen verbeteren. Dit jaar deden 272 corporaties mee, goed voor 98% van alle verhuurde corporatiewoningen.
De verdieping Nieuwbouw is voor het 5e jaar onderdeel van de Aedes-benchmark. Hiervoor gebruiken we de kenmerken van de nieuwbouwwoningen uit de Verantwoordingsinformatie (dVi) van corporaties. Waar mogelijk is een koppeling gemaakt met Shaere (vabi) om informatie aan te vullen.
Werk je bij een corporatie? Kom naar de regionale benchlearningdagen
Tijdens een van de 5 regionale dagen wissel je in verdiepende benchlearningsessies werkwijzen uit over de prestatievelden en verdiepingen. Je bespreekt met elkaar de inzichten over je eigen prestaties en verbetermogelijkheden. Zo doe je nieuwe inzichten op en krijg je handvatten om met je eigen collega’s aan de slag te gaan.
