Actiepunt 10: Verhuiscoaches & doorstroom sociale huur
Mirjam Zerstegen is kwartiermaker en projectleider doorstroming bij de provincie en verantwoordelijk voor actiepunt 10 uit het Actieplan Wonen van Gelderland: ‘Doorstroom creëert ruimte op de woningmarkt, weten we. Maar niet alle corporaties hebben een verhuiscoach/ seniorenmakelaar in dienst omdat ze daar de middelen niet voor hebben. Als provincie hebben wij dat stokje opgepakt: wij zijn er voor ouderen die willen doorstromen naar een woning die past bij hun levensfase. En we gaan met gemeente en corporatie bekijken wat mogelijk is voor die huurders.’
Het project richt zich op kennisdeling en op advisering en ondersteuning bij de mensen thuis. Ook heeft de provincie 1.000x € 2.000 verhuisvergoeding beschikbaar. Inmiddels is ruim de helft al toegekend aan ouderen die verhuizen en een eengezinswoning van minimaal 65 m2 en 3 slaapkamers achterlaten. Want het is wel de bedoeling dat ze een ruime woning achterlaten. Doel is dat eind 2025 als het project afloopt, 1.500 senioren in de provincie zijn verhuisd naar een voor hen geschikte woning en dat hierdoor een verhuisbeweging van nog eens 4.500 mensen op gang is gebracht.
Woonpraat geeft overzicht
Verhuiscoach Carola Butink heeft inmiddels meer dan 300 woonadviesgesprekken gevoerd. ‘En die zijn heel divers. Soms is het alleen helpen bij het opnieuw online inschrijven voor een sociale huurwoning, vaker is het een uitgebreid gesprek waarbij de wensen en mogelijkheden nog verkend moeten worden.’ Daarvoor gebruiken de verhuiscoaches de woonpraat (zie hieronder). ‘Die vullen we gezamenlijk in en laten we vervolgens achter, zodat het besprokene altijd nog even teruggelezen kan worden of als de kinderen vragen wat er allemaal besproken is.’
Tekst gaat verder onder de afbeelding
Senioren in de Gelderse regio weten na 2 jaar de verhuiscoaches bij de provincie wel te vinden. Het gaat veelal via mond-tot-mond. ‘In de beginfase informeerden we potentiële kandidaten (55+ met ruime eengezinswoning) over onze diensten via een brief die de corporaties verstuurden, de bewonersbladen en huis-en-huis bladen. Zerstegen ziet ‘echt een kentering van ‘ouderen willen niet verhuizen’ naar bewustwording ‘alvast voorbereiden op een nieuwe stap’ En daarmee ook op de toekomst, waarin zowel financiële als personele tekorten in de zorg ontstaan. Hierdoor moeten mensen steeds zelfredzamer zijn. Een passende woning helpt daarbij. Zo’n 80-90% van de senioren waarmee de coaches in gesprek gaan wil verhuizen.
Belemmeringen die corporaties en gemeenten kunnen oplossen
Maar niet alles is door de verhuiscoaches en projectleider te regelen. Ze lopen regelmatig aan tegen wet- en regelgeving vanuit het Rijk, gemeente of corporaties. Zo moet er meer gebouwd worden naar de lokale vraag; woning en huurder moet matchen. En specifiek richting corporaties: het terugbrengen naar de oude staat is na tientallen jaren bewoning bijna onmogelijk. En ook het weghalen van de zelf aangebrachte voorzieningen is voor veel huurder vaak een aanzienlijke klus en kost veel geld. ‘Veel van de € 2.000 verhuisvergoeding gaat dan op aan mutatiekosten, en dat is toch jammer.’
Ook hebben de verhuiscoaches geregeld gesprekken met mensen die in een koophuis wonen, die na hun pensioen terugvallen in inkomen en dan graag in aanmerking komen voor een sociale huurwoning. Zij vallen tussen wal en schip. In bepaalde delen van de provincie zijn of onvoldoende koopwoningen voor hen beschikbaar of zij komen niet in aanmerking voor huurwoningen vanwege hun inkomen En dan heb je nog de praktijk: een vrijgekomen eengezinswoning wordt niet altijd automatisch toegewezen aan een gezin. De corporaties volgen het lokale toewijzingsbeleid. En dan kan het voorkomen dat de vrijgekomen eengezinswoning toegewezen wordt aan een 60-jarige alleenstaande.
‘Over die belemmeringen, maar ook over de mogelijkheden ga ik graag in gesprek met gemeenten en corporaties. We willen toch immers allemaal de doorstroming in gang zetten en huurders passend laten wonen’, zo eindigt Zerstegen. ‘Ons doel is onszelf overbodig maken omdat de corporaties en gemeenten het zelf oppakken.’ Butink hoopt dat ‘we met alle partijen werken naar de komst van een wooncoach. Iemand die welzijn, zorg én wonen kan combineren en zo de huurder in zijn klantreis goed kan begeleiden.’
Verhuistreintje
Doorstroming zet vaak een verhuistreintje in gang waar uiteindelijk meerdere huurders en woningzoekenden van kunnen profiteren. Als een senior bijvoorbeeld vanuit een ruime eengezinswoning verhuist naar een gelijkvloers appartement, komt er woonruimte vrij voor een jong gezin. En dat gezin laat waarschijnlijk weer een kleinere woning achter voor een starter. In de Gereedschapskist doorstroming vind je meer informatie over verschillende maatregelen om doorstroming te bevorderen.
