Raad van State: Steun voor meer regie op volkshuisvesting, inkorten procedures in aparte wet

Nieuws Nieuws · 1 december 2023
Experts
Niels van der Poel
Senior Belangenbehartiger
Job Borggreve
Belangenbehartiger

Meer regie van de overheid op volkshuisvesting staat niet ter discussie voor de Raad van State, zo blijkt uit haar advies over het wetsvoorstel. Wel adviseert de Raad een aantal punten aan te passen en om het versnellen van procedures in een aparte wet onder te brengen. Aedes steunt de uitbreiding van sturingsmogelijkheden van overheden op de bouw van betaalbare woningen. Het versnellen van procedures is echter wel degelijk een logisch onderdeel van het wetsvoorstel.

Met de wet Versterking Regie Volkshuisvesting (Wvrv) wil het kabinet weer meer regie op volkshuisvesting nemen. Rijk, provincies en gemeenten krijgen bestuurlijke instrumenten om ervoor te zorgen dat er voldoende woningen zijn voor de juiste mensen. De wet richt zich op drie doelen: (1) regie op aantallen woningen en locaties; (2) regie op voldoende betaalbare woningen en de toewijzing aan urgenten; en (3) verstevigen en afdwingbaar maken van lokale prestatieafspraken. Daarnaast bevat de wet voorstellen voor het versnellen van beroepsprocedures: voortaan nog maar bij één instantie en binnen 6 maanden.

Raad van State: advies aanpassingen wet

De Raad (RvS) stelt in haar advies over de wet deze drie doelen en de uitwerking daarvan niet ter discussie. Wel adviseert de RVS de verhouding tot de Omgevingswet aan te passen, omdat die het uitgangspunt kent dat er geen inhoudsvereisten mogen worden gesteld. Ook adviseert de RvS een aantal aspecten beter toe te lichten, zoals de integratie van woon- en zorgbeleid en het waarborgen van de lokale binding van woningcorporaties. De wet stelt voor het werkgebied van corporaties te verruimen: de woningmarktgrens vervalt en wordt vervangen door de provinciegrens.

Grootste bezwaar van de RvS is dat versnelde beroepsprocedures niet bijdragen aan versterking van regie. Naast woningbouwprojecten zouden ook beroepsprocedures voor andersoortige projecten in aanmerking komen voor versnelde behandeling. De RvS adviseert dit onderwerp in een aparte wet te regelen en alternatieven te overwegen.

Aedes voorstander meer regie overheid

Aedes is groot voorstander van de principes onder het wetsvoorstel, die gelukkig ook de RvS niet discussie stelt. De wet geeft overheden de basis om afspraken over woonbeleid en nieuwbouw afdwingbaar te maken en maatregelen te nemen als die niet worden nagekomen. Wat Aedes betreft horen daar concrete doelstellingen bij: Aedes pleit voor 30% sociale huur in de nieuwbouwopgave van elke gemeente. Zie de eerdere consultatiereactie.

Wat betreft de bezwaren van de RvS meent Aedes dat het tekort aan betaalbare woningen een afwijking van het principe van de Omgevingswet legitimeert. De lokale binding van corporaties is reeds geborgd in de Woningwet (artikel 42): corporaties zetten hun middelen eerst in voor de opgaven in de gemeente waarin zij reeds actief zijn. Een woningmarktgrens voegt hier niks aan toe en is een onnodige belemmering voor de onderlinge samenwerking tussen corporaties.

Aparte wet voor inkorten beroepsprocedures niet logisch

Aedes ziet geen reden het verkorten van procedures in een aparte wet te regelen. Het versnellen van woningbouw vraagt een samenhangende aanpak en het versnellen van procedures is hierin een belangrijke pijler. Wel kan beter worden vastgelegd voor welke projecten de kortere procedures mogelijk zijn zodat er een duidelijke link is met versnelling van woningbouw.

Minister Hugo de Jonge kijkt daar hetzelfde naar: ‘Het advies van de RvS is een steun in de rug om de regie op de volkshuisvesting te hernemen. Maar het is onmogelijk niets te doen aan het hoger beroep, één van de belangrijkste vertragingen van woningbouwprojecten.’

Aedes voor snelle behandeling wetsvoorstel

Aedes roept het kabinet op het wetsvoorstel als geheel zo snel mogelijk naar de Tweede Kamer te sturen. De versterkte regierol van overheden kan daarna helpen om meer tempo te maken met woningbouw.