In 1 jaar een leegstaand complex transformeren naar woningen voor jongvolwassenen? Het kan!

Expert
Pieter van Hulten
Belangenbehartiger

Binnen 1 jaar was de transformatie van een leegstaand verzorgingshuis naar een complex met 12 studio’s en 36 2-kamerappartementen voor jongvolwassenen uit Veghel en jonge statushouders een feit. Het traject was in handen van Janet Croes, ontwikkelaar Strategie & Ontwikkeling bij BrabantWonen, in nauwe samenwerking met Roxan Roof, projectleider Vastgoed bij BrabantWonen: ‘Bij elk besluit in het proces pakten we terug op de visie van het project: hebben we het over hetzelfde, en past het bij wat we voor ogen hebben? Zo hielden we focus en snelheid.’ 

Gemeente en corporatie trekken samen op

In oktober 2021 was de druk op de AZC’s historisch hoog en de kansen voor jongeren uit Veghel op een woning bedroevend laag. Wethouder Zorg, Volksgezondheid en Volkshuisvesting van gemeente Meijerstad schreef: “Als wethouder [..] zie je de meest uiteenlopende uitdagingen voorbij komen. Nu is er een kans om op 1 locatie binnen onze gemeente 2 van deze uitdagingen op te pakken. [...] Door op deze plek ‘out of the box’ te denken willen wij ook deze doelgroep een kans bieden.”
Vanaf dat moment komt het traject in een stroomversnelling en gaat alles anders. ‘Om in aanmerking te komen voor Rijkssubsidie moesten we samen met de gemeente binnen 3 weken een visie en business case opstellen voor de huisvesting van jonge statushouders en Veghelse jongeren.’ Een SWOT-analyse, conclusies en een visie plús een bouwkundig plan op hoofdlijnen voor het leegstaande complex volgden. Direct daarna werd, nog voor een investeringsbesluit, gestart met werkzaamheden in het complex, de aanvraag van de omgevingsvergunning ingediend en een communicatietraject met omwonenden.
De projectgroep werkte ook 3 persona’s (een zeer gedetailleerde omschrijving van een klant, een betrokkene) uit. ‘Deze persona’s hielpen bij het nemen van veel besluiten in dit traject. Ieder keer met dezelfde vragen: Hebben we het over hetzelfde? Past dit bij de visie?’

Visie Huisvesting jongvolwassenen
Uitgangspunt van de gezamenlijke visie is ‘omkijken naar elkaar en omgeving’ met een community gedachte: ‘wat kunnen deze jonge mensen voor elkaar betekenen’. Waarbij: 
- de bewoners gewone huurcontracten (dus geen tijdelijke contracten) krijgen en
- de jongeren uit Meierijstad hun punten op de wachtlijst behouden voor een volgende woning.
Dit betekende ook een andere manier van werven en toewijzen. 
Tijdens een bijeenkomst voor jonge woningzoekenden (tot 30 jaar) werd de visie voor het gezamenlijke wooncomplex toegelicht en konden geïnteresseerden voor een woning na afloop hun motivatie achter laten. In een persoonlijk gesprek, met een medewerker van sociaal beheer en medewerker verhuur, werd vervolgens gekeken of er een match was. Daarnaast bekeek het COA in overleg met de gemeente welke statushouders in aanmerking zouden komen voor toewijzing.

Intensief voortraject

Een verandering van woonomgeving maakt over het algemeen veel los, zo ook in Veghel. Een eerste informatiebijeenkomst voor omwonenden begin 2022 zorgde nog voor rumoer. Tijdens de vervolgbijeenkomst, waar ook de wethouder en de bestuurder van BrabantWonen aanwezig waren, dachten de aanwezige omwonenden constructief mee over een aantal plannen. Een opgerichte klankbordgroep van omwonenden werd betrokken bij het verdere proces. 
En ook een deel van de toekomstige bewoners zelf maakten al een half jaar voor de sleuteloverdracht kennis met elkaar, het complex en de woonomgeving, en bedachten samen onder meer de naam en een logo voor het wooncomplex: De Thuishaven.

Lees verder onder de afbeelding

Brabant Wonen open dag

Open Dag de Thuishaven in Veghel

Strakke planning, samenwerken en risico’s nemen

Als fan van transformatie ( ‘sloop is een allerlaatste optie’) maakte Croes het met partners (gemeente en aannemer) en collega’s van vastgoed, verhuur en sociaal beheer mogelijk om onder enorme tijdsdruk en strakke planningen het doel te behalen. Het leverde snelle, creatieve oplossingen op en intensieve samenwerking. 

In januari 2023 konden de eerste bewoners hun woning betrekken. Bij een feestelijk open huis eind juni waren meer dan 200 mensen aanwezig, waaronder veel buurtbewoners. ‘Er is verbinding gemaakt, tussen bewoners onderling en tussen de bewoners en omwonenden. Gezamenlijke activiteiten krijgen steeds meer vorm.’ De gemeente en corporatie hebben zich gecommitteerd aan het bouwen van een community, een woongemeenschap voor jongvolwassenen. Via een subsidie is voor het eerste anderhalf jaar een community builder voor 24 uur per week aanwezig om, waar nodig en mogelijk, de verbinding onderling verder  te versterken en uit te breiden. Daarna wordt vastgesteld wat nodig is; gemeente én corporatie blijven samen in ieder geval de eerste 10 jaar de verantwoordelijkheid dragen.

Belangrijke succesfactoren

De belangrijke succesfactoren voor de ontwikkeling van De Thuishaven zijn volgens Croes:

  1. Maak je visiedocument leidend bij alle keuzes die gaan komen. De locatie en, het gebouw, pas je vervolgens zo aan om je visie te bereiken. 
  2. Betrek veel mensen bij het traject; deze investering gaat je veel opleveren. Samenwerken dus met zowel collega’s (van vastgoed, verhuur en sociaal beheer, communicatie) als met partners en omwonenden.
  3. Durf risico’s te nemen om tempo te maken. Wat de directie van BrabantWonen hier heeft getoond, vraagt ook bestuurlijk lef.