Leefbare en veilige wijken

Aedes vindt het belangrijk dat lokale partijen afspraken maken over de inzet op leefbaarheid en dat het Rijk hiervoor voldoende ruimte geeft. Goed wonen in leefbare wijken vraagt om het combineren van sociale maatregelen en fysieke ingrepen. Daar is een gebiedsgerichte aanpak voor nodig, want dat brengt direct perspectief voor bewoners. Corporaties kunnen daaraan bijdragen en Aedes ontwikkelde diverse instrumenten om corporaties daarbij te helpen. Ook zijn er een heel aantal praktijkvoorbeelden die corporaties kunnen inspireren in de wijkaanpak, en bijvoorbeeld bij het betrekken van bewoners.

Steeds vaker werken woningcorporaties met data en meetinstrumenten om meer grip te krijgen op leefbaarheid. Data helpen bij het duiden van de situatie in de buurt. Je kunt complexen en buurten vergelijken, trends volgens en interventies bepalen om gericht te sturen op verbeteren van leefbaarheid. Maar welke data gebruik je? En waar haal je die informatie vandaan? Voor het meten van leefbaarheid heeft Aedes veelgebruikte data en bronnen door corporaties op een rijtje gezet. Het helpt je corporatie om een meetinstrument (door) te ontwikkelen. Ook zijn er praktijkvoorbeelden beschikbaar.

Woningcorporaties maken zich al jaren zorgen over de toename van woonoverlast in wijken met veel corporatiewoningen. Zij werken hard aan het leefbaar houden van wijken waarin hun woningen staan, hoewel hun kerntaak het leveren van woningen is. Wijken zijn te eenzijdig van opbouw geworden. Teveel mensen met een begeleidingsvraag of zorgbehoefte wonen bij elkaar. Dat levert overlast en verloedering op. Oplossing is om concentratie van kwetsbare mensen in een wijk te voorkomen, door gemengde wijken met sociale woningen en koopwoningen te creëren. Daarvoor moet de gemeente de regie nemen en samenwerken met alle betrokken partijen. Over fysieke aanpassingen in de wijk, goede verdeling van mensen en de benodigde zorg maken corporaties graag goede, heldere en wederkerige afspraken. Het kunnen delen van gegevens tussen alle partijen helpt hierbij.

Woonoverlast wordt vooral zichtbaar in wijken waar de veerkracht onder druk staat, zo blijkt uit landelijk onderzoek. Veerkracht zegt iets over de mate waarin een buurt een toenemende concentratie van kwetsbare bewoners aankan. In een veerkrachtige buurt is de samenredzaamheid van bewoners voldoende om mee te bewegen, en verstoringen, zoals onveiligheid en overlast, op te vangen. De veerkrachtkaarten geven dat inzicht. In het Aedes Datacentrum zijn data uit meerdere bronnen, zoals de Leefbaarometer, gebundeld in 9 kaarten. De landelijke data zijn teruggebracht naar lokaal niveau. De kaarten geven per gemeente en per buurt aan waar kwetsbare bewoners concentreren en waar dit samengaat met een toename van overlast of onveiligheid.