Eindrapport onderzoek naar een efficiënte inkomenstoets

Experts
Charlotte Hazewinkel
Adviseur Datastandaarden
Romy Mans
Adviseur Datastandaarden

Corporaties moeten volgens de wet een inkomenstoets uitvoeren om te kijken of zij een woning ‘passend’ verhuren. Deze toets voeren zij op verschillende en/of meerdere momenten uit. Onderzoek naar de invoering van een Standaard Binaire Inkomenstoets toont aan dat dit proces sneller en betrouwbaarder is uit te voeren.

Corporaties voeren de inkomenstoets uit om aan de wettelijke eisen te voldoen en vast te leggen dat de woning passend verhuurd is. Soms is de inkomenstoets al voor een bezichtiging, om te voorkomen dat achteraf blijkt dat de kandidaat toch geen recht had op de woning. Achteraf toetsen is ook mogelijk bij de jaarlijkse controle van de accountant die toetst of de verhuringen correct hebben plaatsgevonden.

Standaardisatie is efficiënt en beschermt privacy huurder

Woningzoekenden kunnen de gegevens die nodig zijn voor de huur van een sociale huurwoning sinds kort digitaal aanleveren via MijnOverheid. Deze gegevens - waaronder privacygevoelige inkomensgegevens - stromen vervolgens door een digitale keten. Bij elke stap wordt een ander type softwaresysteem gebruikt en van elk type softwaresysteem bestaan ook nog eens meerdere varianten. Soms gebruikt een corporatie zelfs meerdere varianten naast elkaar.

Het onderzoeksrapport beschrijft het concept van een Standaard Binaire Inkomenstoets, hierbij worden de inkomensgegevens ‘vertaald’ naar een conclusie (‘passend’ of ‘niet passend’). Deze wordt vervolgens op een gestandaardiseerde manier in de keten gedeeld en hergebruikt, zonder dat de privacygevoelige gegevens worden meegestuurd. Hierdoor kunnen de verhuurmedewerker en accountant een aanvraag met vertrouwen accepteren. Deze werkwijze beschermt ook de privacy van de huurder.

Kijk ook eens bij

Eisen en randvoorwaarden in een testomgeving

Tijdens het onderzoek zijn door corporaties en woonruimteverdelers de doelstellingen, eisen en randvoorwaarden geformuleerd. Denk hierbij aan verbetering efficiency en privacy, betrouwbaarheid, uitbreidbaarheid en flexibiliteit. Na deze inventarisatie bouwden 4 softwareleveranciers een Proof of Concept (PoC).

Tijdens een demonstratie van het PoC is het ketenproces nagebootst. Ook is geëvalueerd of de nagestreefde doelen behaald zijn. Bij de evaluatie waren alle ketenpartners betrokken: corporaties, woonruimteverdeelkoepels, softwareleveranciers en accountants.

Technisch realiseerbaar

Conclusie is dat de Standaard Binaire Inkomenstoets technisch realiseerbaar is en dat de meeste, vooraf gestelde onderzoeksvragen positief kunnen worden beantwoord. Het rapport eindigt met de aanbeveling om de ontwikkeling van de beoogde standaard in te brengen als mogelijk project bij de nieuwe afdeling Datastandaarden van Aedes. Deze aanbeveling is overgenomen door de Stuurgroep Digitale Inkomensverklaring Woningcorporatie.

Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Aedes op verzoek van de Stuurgroep Digitale Inkomensverklaring Woningcorporaties. Aan het onderzoek hebben verschillende corporaties, woonruimteverdeelkoepels, softwareleveranciers en Logius meegewerkt.