De brief volgt op een toezegging aan de Tweede Kamer, die daarna nog via een motie uitsprak dat ‘de
Vpb-plicht voor corporaties het aanpakken van de wooncrisis belemmert en bij voorkeur zou moeten worden afgeschaft’. De minister gaat in op afschaffen van de Vpb, afschaffen van de ATAD-aftrekbeperking en op een verduurzamingsinvesteringsaftrek. Lees hier de brief van de minister.
Belastingdruk bemoeilijkt prestatieafspraken
Aedes is blij met de erkenning dat de belastingdruk voor corporaties de komende jaren, in combinatie met de Nationale Prestatieafspraken (NPA), op termijn een duurzaam prestatiemodel onder druk zet. Minister De Jonge drukt de Vpb-last uit als een percentage van de bruto huurinkomsten (omzet). Wat Aedes betreft geeft dat een vertekend beeld. De Vpb neemt de komende jaren toe tot 36 % van het operationeel resultaat. Zodoende wordt het geld dat beschikbaar is om extra onderhoud uit te voeren en investeringen te financieren ruim een derde minder. Aedes publiceert overigens binnenkort preciezere berekeningen over de te verwachten vennootschapsbelasting die corporaties de komende jaren gaan betalen.
Afschaffen vennootschapsbelastingplicht
Op basis van staatssteunregels kan het uitzonderen van corporaties van Vpb niet zonder meer, aldus De Jonge. Aedes meent echter dat de minister daarmee voorbij gaat aan het verschil tussen een wettelijke vrijstelling en het afschaffen van de belastingplicht voor corporaties, die expliciet in de wet is opgenomen. Het is immers op basis van geldende rechtspraak maar de vraag of corporaties belastingplichtig zouden zijn, indien zij niet expliciet in de wet zouden worden benoemd.
Naast volledige vrijstelling ziet Aedes nog meer mogelijkheden om corporaties te ontzien in de Vpb:
- Corporaties alleen belasten voor niet-DAEB-activiteiten, zoals vóór 2008 het geval was. Hiermee treden ze immers niet in concurrentie met marktpartijen. Over DAEB activiteiten hoeft dan geen Vpb afgedragen te worden.
- Herintroductie van de Herbestedingsreserve (HBR), waardoor corporaties het positieve resultaat kunnen afboeken op investeringen die hun maatschappelijk taak (DAEB-activiteiten) ondersteunen. Dit kon tot 2011.
Corporaties uitzonderen van ATAD
De minister stelt ook dat corporaties niet kunnen worden uitgezonderd van de ATAD rente-aftrekbeperking. Nederland zou dan niet voldoen aan de Europese richtlijn. Aedes denkt echter dat er meer mogelijk is dan de minister beschrijft.
- Er is een uitzondering mogelijk voor ‘langlopende openbare-infrastructuurprojecten’. Landen mogen zelf aangeven wat zij daaronder verstaan. Volgens Aedes kunnen de DAEB-activiteiten van corporaties daaronder geschaard worden: deze beschrijving kan zeker breder worden uitgelegd dan alleen wegen, bruggen en tunnels.
- Overigens menen verschillende fiscalisten dat corporaties wel degelijk kunnen worden vrijgesteld van ATAD zonder dat er sprake zou zijn van staatssteun. Lees er hier meer over.
Investeringsaftrek voor verduurzaming
Een andere mogelijkheid die de minister beschrijft is een investeringsaftrek voor verduurzaming. Indien die voor alle verhuurders van woningen zou gelden, is er geen sprake van staatssteun. Wel ziet Aedes daarbij een aantal aandachtspunten.
- De voorwaarden die in de brief van de minister worden gesteld aan investeringen beperken de inzet van de aftrek aanzienlijk.
- Corporaties hebben in de Nationale Prestatieafspraken op meer gebieden investeringen afgesproken dan duurzaamheid. Alleen aftrek voor verduurzamingsinvesteringen zal de Vpb-belastingdruk dus iets reduceren, maar zeker niet wegnemen.
