‘We kregen al snel de eerste telefoontjes binnen met klachten over wateroverlast’, vertelt Michiel Sluijsmans, directeur-bestuurder bij Krijtland Wonen. ‘In Simpelveld liep een water- en modderstroom bij een van onze seniorencomplexen binnen. We zagen direct dat dit een echte crisissituatie was en hebben alles uit handen laten vallen om hulp te kunnen bieden.’ Voor huurders was het erg fijn dat medewerkers van Krijtland Wonen meteen klaarstonden met praktische hulp, bijvoorbeeld zandzakken en pompen. ‘Natuurlijk konden wij niet alles verhelpen, maar het is voor huurders wel belangrijk te zien dat je er bent en je best doet de schade te beperken. Dat werd erg gewaardeerd.’
Na de ergste regen is de corporatie bij alle complexen langs gegaan om de schade op te nemen, te controleren of woningen veilig waren en om huurders praktische hulp te bieden. ‘Denk aan het leegpompen van kelders, maar ook aan het helpen met het melden van schade.’
Tijdelijke woningen
Langzaam krijgt Krijtland controle over de situatie. Het water begint te zakken en het is nu een kwestie van kelders te laten drogen. Pas dan kan de werkelijke schade worden opgemaakt. ‘Gelukkig konden al onze huurders terug naar hun woning. Wij hebben inmiddels een aantal leegstaande woningen tijdelijk beschikbaar kunnen stellen aan mensen van wie het huis onbewoonbaar is geworden.’ Een mooi voorbeeld van saamhorigheid die nu op veel plekken zichtbaar is. Sluijsmans: ‘Ik ben onder de indruk van de manier waarop inwoners van Limburg elkaar bijstaan. Maar ook onze medewerkers hebben de schouders eronder gezet en alles gegeven.’
Kelders onder water
Bij Wonen Limburg hadden de huurders over het algemeen geluk doordat de meeste complexen net wat hoger staan. Jack Walraven, coördinator Vastgoedbeheer: ‘Het begon met een wolkbreuk in Eygelshoven, waar al snel in kelders het water een halve meter hoog stond. Vorige week stonden we met zandzakken klaar in Heerlen. Het viel gelukkig mee. De gemeente heeft zo’n 125 woningen ontruimd en de bewoners ergens anders ondergebracht.’ Wonen Limburg kreeg wel veel meldingen van ondergelopen kelders. ‘Zelfs nu nog krijgen we nieuwe schademeldingen, doordat het grondwaterpeil zo hoog is’, vertelt Walraven. Er zijn tot nu toe geen woningen onbewoonbaar verklaard. Ook Wonen Limburg bekijkt of het mogelijk is niet-huurders die niet terug kunnen naar hun eigen huis, tijdelijk onderdak te bieden.
Beide corporaties geven aan dat geen enkel calamiteitenplan kan voorzien in een watersnood als deze. Walraven: ‘Ik werk dik 30 jaar in de corporatiesector, maar dit heb ik nog nooit meegemaakt.’ De waterschade wordt niet vergoed door verzekeraars omdat het hier gaat om een natuurramp. Sluijsmans hoopt dat corporaties een beroep kunnen doen op het Rijk: ‘Limburg is tenslotte tot rampgebied verklaard.’
Waterbestendige toekomst
We kunnen ervan uitgaan dat een ramp als deze in de toekomst vaker voorkomt. Wat kunnen corporaties doen om de schade te beperken? Walraven: ‘We hebben nu een aardig beeld van de complexen die kwetsbaar zijn. Daar kunnen we maatregelen nemen. Bijvoorbeeld extra muurtjes of schotten plaatsen, zodat het water niet meer zo gemakkelijk naar binnen stroomt.’ Maar corporaties kunnen het niet alleen. Sluijsmans: ‘Deze crisis laat zien waar de zwakke plekken zitten. De overheid moet nu bekijken hoe ze gebieden rondom het water kunnen versterken.’
De Aw geeft corporaties tijdelijk meer ruimte om getroffenen te helpen
De Autoriteit woningcorporaties (Aw) laat donderdag 29 juli 2021 weten dat de Limburgse woningcorporaties tijdelijk meer ruimte krijgen om een woning aan te bieden aan mensen die door de overstromingen niet in hun woning terecht kunnen. De corporaties hebben tijdelijk de ruimte om bruikleenovereenkomsten met gedupeerden en/of via een intermediair af te sluiten. Deze overeenkomst is op basis van het Burgerlijk Wetboek.
