Aedes: Europese aanbestedingsplicht corporaties principieel onjuist

Aedes-standpunt Aedes-standpunt · 8 december 2017
Expert
Bart de Jonge
Belangenbehartiger

De Europese Commissie (EC) heeft aangekondigd dat het een formele procedure start omdat woningcorporaties niet de Europese aanbestedingsrichtlijn volgen. Publiekrechtelijke instellingen zoals ministeries en gemeenten moeten hun opdrachten Europees aanbesteden. Aedes vindt dit principieel onjuist omdat woningcorporaties maatschappelijke ondernemingen zijn en daarom niet onder Europese aanbestedingsregels voor overheden vallen. Dit is ook het standpunt van de overheid zelf. Minister Ollongren van BZK informeerde vrijdag 8 december de Tweede Kamer.

Corporaties zijn volgens Aedes private ondernemingen die weliswaar werken binnen een wettelijk kader, maar zelfstandig hun verantwoordelijkheden invullen en uitvoeren. Daarbij is geen sprake van directe overheidsinvloed op de aanbestedingen van woningcorporaties. Een verplichting om Europees aan te besteden betekent dat woningcorporaties bij het inkopen van werken, diensten of leveringen boven een bepaald bedrag gedetailleerde Europese regels moeten volgen. Dit kost onnodig veel administratie, tijd en geld. De schatting is circa 30 miljoen euro per jaar extra. Een bedrag waarvoor corporaties ook 750 woningen kunnen bouwen. 

Minister

De EC spreekt nu in eerste instantie de Nederlandse Staat aan op de vermeende aanbestedingsplicht van Nederlandse woningcorporaties. Daarom heeft Aedes contact met minister Ollongren om de EC ervan te overtuigen dat de aanbestedingsplicht principieel niet aansluit bij het Nederlandse stelsel van volkshuisvesting. Hierover hebben de afgelopen jaren al meerdere gesprekken plaatsgevonden met de Europese Commissie. De minister gaf eerder deze week nog aan te vinden dat de regeldruk voor corporaties te veel is toegenomen en ze samen met de sector verlichting wil zoeken. Vanuit Europa dreigt daar nu dus nog een extra last bovenop te komen.

Onnodig

Corporaties kopen uiteraard zorgvuldig en efficiënt in omdat ze met maatschappelijk geld werken. Aedes is daarom voorstander van aanbesteden, maar niet op basis van onnodig verspillende Europese aanbestedingsprocedures waar niemand, ook niet de leveranciers, op zitten te wachten. Aedes vreest ook dat de voortgang van nieuwbouw en verduurzaming bij corporaties enorm zal vertragen als Europese aanbesteding verplicht wordt.

Niet definitief

Overigens heeft deze stap van de Europese Commissie geen gevolg voor de wijze waarop woningcorporaties hun opdrachten nu vormgeven. Aedes gaat verder met het aanmoedigen van professioneel opdrachtgeverschap en aanbesteden. Totdat de Europese Commissie met een definitief besluit komt, hoeven corporaties hun beleid niet te wijzigen. En zelfs dat besluit kan door de Staat nog aangevochten worden bij het Europese Hof. Want voor Aedes is de gedachte van de Europese Commissie uitermate vergezocht dat de Nederlandse overheid corporatieopdrachten zou willen of kunnen beïnvloeden om Nederlandse bedrijven voor te trekken.