EIB pleit voor aanpassing huurtoeslag voor laagste inkomens

Expert
Bob Witjes
Belangenbehartiger

Breng de basishuur binnen het systeem van huurtoeslag, dit is een van de aanbevelingen die het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) doet in de studie Betaalbaarheid op de woningmarkt. Over deze basishuur wordt nu geen huurtoeslag toegekend. Zou dit wel gebeuren, dan profiteren vooral lagere inkomens hiervan.

Effectief

Een maatregel als het toekennen van huurtoeslag over de basishuur aan huishoudens met een inkomen tot bijvoorbeeld 20.000 euro per jaar, zorgt ervoor dat zo'n 170.000 huishoudens minder risico lopen op  betaalproblemen.

Aan de maatregel hangt een fors prijskaartje: ruim 1 miljard euro per jaar. Maar de maatregel is wel effectief, want het geld komt echt terecht bij de groep die het nodig heeft: huishoudens met lage inkomens.

Alternatieven

Dat is minder het geval bij de alternatieven die het EIB ook heeft onderzocht. Zo bereik je met het bevriezen van alle huren in de sociale sector wel meer mensen, maar niet alleen de groep met de hoogste woonlasten in verhouding tot het inkomen. Midden- en hogere inkomens profiteren relatief meer van een dergelijk beleid dan de laagste inkomens. Daarbij kost een dergelijke maatregel de sector jaarlijks 4 miljard aan gederfde huuropbrengsten. Ook als de huren na vijf jaar weer kunnen stijgen levert dit de sector een verlies aan constante waarde op van 35 miljard euro.

Na analyse van de afspraken op basis van het Sociaal Huurakkoord concludeert de EIB dat een groot deel van de huurders met hoge woonlasten in verhouding tot het inkomen hiervan niet profiteert. Veel huurders hebben namelijk in absolute zin geen hoge huur en komen daarom niet in aanmerking voor huurbeperking. Maar in relatie tot hun inkomen is er wel sprake van een hoge huur.

Kijk ook eens bij

Inkomensprobleem

Aedes kan zich vinden in de conclusie dat het draaien aan de knoppen van de huur met maatwerk of bevriezing maar beperkt effect heeft. Een aanpassing van de huurtoeslag kan wel inkomensproblemen verminderen, dat is uiteindelijk van belang. Dit onderzoek laat opnieuw zien dat voor veel huurders met betalingsproblemen niet zozeer de huur een probleem is, maar vooral het lage inkomen dat deze mensen hebben.

Middeninkomens

Ten slotte stelt het EIB dat de middeninkomens een betere toegang tot de koopmarkt moeten krijgen. Dit is de meest effectieve en doelmatige manier om de toegankelijkheid en betaalbaarheid van het wonen voor middeninkomens te verbeteren. Dat komt doordat de huren in de middenhuur nu vaak hoger liggen dan de maandelijkse hypotheeklasten voor koopwoningen.