Actieprogramma Weer Thuis: 10 succesfactoren

Expert
Pieter van Hulten
Belangenbehartiger

Mensen uit de opvang aan een woning helpen mét de juiste zorg en begeleiding. Dat was het doel van het actieprogramma Weer Thuis dat van 2017 tot 2021 liep. Welke lessen kunnen we trekken uit het programma? Wij hebben 10 succesfactoren op een rij gezet. 

Het programma was een samenwerking tussen Aedes, Valente, GGZ Nederland, Leger des Heils en Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De 10 succesfactoren:

1. Heb de juiste bestuurders corporaties, gemeenten en instellingen MO/BW aan tafel

De juiste bestuurders aan tafel krijgen was cruciaal. De driehoek gemeente, corporatie en (MO/BW-)zorginstelling is een must. Men vertegenwoordigden vaak meerdere organisaties/gemeenten.

  • Zorg dus dat de juiste portefeuillehouders met mandaat aan tafel zitten.
  • Liefst één vertegenwoordiger namens één sector/partij. Voorkom ‘Poolse landdagen’.
  • Bevorder interne afstemming binnen sectoren (procesbegeleider).

2. Gedeelde verantwoordelijkheid van de landelijke partijen in het actieprogramma

Het project was een gezamenlijk initiatief in een intensieve samenwerking tussen partners Aedes, VNG, Valente (mede namens GGZ) en Leger des Heils. Ook in de regio is dit belangrijk: de bestuurlijke tafel van de driehoek bepaalt de richting. Dit is een voorwaarde voor succes.

3. Inzicht in de regionale situatie

Naast aantallen personen werd ook achterhaald welke behoefte uitstromers in de eigen regio hadden. Een huis alleen is namelijk niet genoeg. Voldoende begeleiding en draagkracht van de wijk is net zo belangrijk. Dit verschilt per regio.

4. Vastleggen van afspraken in een ‘actief convenant’

Aan het eind van het traject stond de gezamenlijke opgave concreet en meetbaar op papier en was deze door alle partijen ondertekend. Daarmee verbond iedereen zich aan die opgave en kan er naar die afspraken worden verwezen indien nodig.

5. Onafhankelijke stevige procesbegeleider voor proces en resultaten

Omdat de procesbegeleider extern en dus onafhankelijk was, werd hij door alle partijen ook zo gezien. Dat leverde niet alleen extra openheid op in gesprekken, maar als neutrale partij kon hij zeer stevig sturen op de voortgang en de samenwerking. Oude patronen worden doorbroken en de vaart in de samenwerking nam toe.

6. Een procesbegeleider die betrokken is in meerdere regio’s

Aangezien één procesbegeleider in verschillende regio’s actief was, kon hij ervaringen uit andere regio’s direct meenemen in de werkwijze. Succesvolle vormen van samenwerking werden zo meegenomen in andere regio’s.

7. Vertaling van afspraken naar uitvoering

Een brug slaan tussen bestuurders en de praktische uitvoering was een belangrijke succesfactor. Actieve ondersteuning om de gemaakte prestatieafspraken uit te werken in een concreet plan van aanpak levert veel op. In dit traject was Platform actief.

8. Standaardiseren, waar mogelijk met regionale ‘twist’

Ondanks verschillen zagen we ook grote overeenkomsten tussen de regio’s. Die overeenkomsten hebben we kunnen omzetten in modellen en formats waarmee we het proces versnellen en houvast geven. Zo bundelden we landelijke kennis met regionale wensen: de kracht van landelijke kennis en kunde in combinatie met de regionale dynamiek en energie.

9. Een brede aanpak, zonder voorgeschreven methodieken

Iedere regio kent zijn eigen dynamiek. Een voorgeschreven aanpak werkt dus niet. Inspelen op de regionale situatie is daarbij cruciaal. Wat is de meest logische oplossing en waarvoor is bestuurlijk draagvlak? Zo werden er bestuurlijke afspraken over het huisvesten van kwetsbare bewoners verbreed naar WMO inzet, draagkracht van de wijk en sociale cohesie. Van Friendswoningen tot Housing First en van het realiseren van flexwoningen tot het omkatten van panden.

10. Het beste van alles in een stevig partnership

Vertrouwen, het stevig managen van het proces van afspraken en het opstellen en uitvoeren van het plan van aanpak vormen de basis. Samen verantwoordelijk zijn voor concrete doelstellingen, en juist ook de uitvoering, leidt tot een stevig fundament tussen relevante partijen, waardoor huisvesting van kwetsbaren in alle facetten kan worden gerealiseerd. We doen wat werkt, zijn creatief en oplossingsgericht.

Download de 10 succesfactoren hier

De aanpak

Het actieprogramma Weer Thuis had als belangrijkste doel om de uitstroom uit opvang en beschermd wonen te verbeteren. Door bestuurlijke afspraken te maken én te zorgen dat die afspraken werden uitgevoerd. De aanpak blijkt evenzeer bruikbaar voor het oplossen van huisvestingsvraagstukken voor kwetsbare groepen en het voorkomen van dakloosheid. De juiste bestuurders aan tafel met een stevige en resultaatgerichte aanpak. Voor vragen en/of toelichting op het actieprogramma kunt u contact opnemen met: coördinator Actieprogramma Karen van Brunschot, procesmanager Erwin van Leeuwen, of Stuurgroep lid Aedes Pieter van Hulten.