De maatregel is bedoeld om belastingwijking door multinationals tegen te gaan. Het is dus onlogisch dat de belasting ook woningcorporaties treft. Toch betekent ATAD voor woningcorporaties met ingang van 2019 een lastenverhoging van circa 300 miljoen euro per jaar.
Uitzondering corporaties
Volgens het kabinet is het binnen Europese regels echter niet mogelijk corporaties uit te zonderen, dat zou een risico op ongeoorloofde staatssteun inhouden. Een aantal Eerste Kamer-leden vond echter dat het kabinet dat onvoldoende heeft onderzocht. Ook Aedes vindt de conclusie van het kabinet te makkelijk: de Europese richtlijn waar de wet op gebaseerd is, biedt wel degelijk mogelijkheden voor uitzonderingen.
Lastenverzwaring
Het kabinet stelt dat ze de effecten van ATAD voor corporaties in de deze kabinetsperiode compenseert via een korting op de verhuurderheffing van 100 miljoen. Staatssecretaris Snel van Financiën hield ook in de Eerste Kamer vol dat corporaties in deze kabinetsperiode lastenverlichting krijgen. De oppositie toonde zich daarover zeer kritisch. SP-senator Köhler diende een motie in om met aanvullende maatregelen te komen mocht de investeringsruimte van corporaties onvoldoende blijken om geplande nieuwbouw en verduurzaming in de komende jaren uit te kunnen voeren. Die haalde echter geen meerderheid.
Ook Aedes bestrijdt de stelling van het kabinet: als je kijkt naar het totaal aan belastingen krijgen corporaties een stevige lastenverzwaring voor hun kiezen. Snel zegde de Eerste Kamer wel toe de lastendruk van sociale verhuurders te monitoren. Aedes volgt die rapportages en blijft aandacht vragen voor de gevolgen van de belastingdruk voor bijvoorbeeld nieuwbouw.
Juridisch nu niet zinvol
Aedes heeft vanwege de grote financiële benadeling van woningcorporaties juridisch advies ingewonnen of een procedure tegen de invoering van ATAD mogelijk en kansrijk is. Aedes kan echter zo’n procedure niet zelf voeren en individuele corporaties zijn niet ontvankelijk voordat er een aangifte ligt die de financiële impact duidelijk maakt. Dit is pas begin 2020 het geval.
