Het Sectorbeeld 2017 laat zien dat woningcorporaties er financieel goed voor staan. De Autoriteit woningcorporaties concludeert dat er meer investeringsambities zijn dan bij het vorige Sectorbeeld en dat de sector zijn goede positie wil benutten voor volkshuisvestelijke doelen. Uit een analyse van ABF op verzoek van Aedes, blijkt ook dat corporaties de komende jaren grotere ambities en meer concrete plannen hebben dan voorheen.
Zowel het Sectorbeeld als het rapport van het ABF Research zijn gebaseerd op cijfers uit 2016.
Meer en goedkopere nieuwbouw
Uit de analyse van ABF Research en het Sectorbeeld blijkt dat corporaties de komende jaren hun nieuwbouwproductie gaan verdubbelen ten opzichte van 2016. Corporaties verwachten in 2018 zo’n 30.000 woningen te bouwen, terwijl er in 2016 nog maar 15.000 nieuwbouwwoningen bij kwamen. Bovendien gaan corporaties meer betaalbare woningen (onder de aftoppingsgrens) realiseren dan in eerdere prognoses. Zo’n 70 procent van de geplande nieuwbouwwoningen heeft een huurprijs onder de aftoppingsgrens, zo berekende ABF. Dit komt overeen met de vraag naar dit type woningen.
Gematigd huurbeleid en duurzaamheid
Uit de analyse van ABF Research blijkt ook dat corporaties de huren de komende jaren minder hard willen laten stijgen dan in eerdere prognoses. Waar corporaties eerder uitgingen van een gemiddelde huurstijging van zo’n 2,5 procent per jaar in de periode tot 2020, is dit in de meest recente prognoses zo’n 1,8 procent, inclusief inflatie. Meer ambities zijn er ook voor de investeringen in duurzaamheid. Aedes heeft de Routekaart CO2-neutraal 2050 ontwikkeld om woningcorporaties hierin te ondersteunen. Ten opzichte van de vorige prognosecijfers verwachten corporaties dat de totale investering in duurzaamheid zal stijgen tot zo’n 2,4 miljard euro per jaar tot 2021. Dat was in de vorige prognose 2,1 miljard euro. ‘Wij zijn als woningcorporaties koploper in de verduurzaming, maar voelen ons soms weinig gesteund door rijksbeleid en gemeentelijk beleid’, aldus Norder.
Regionale verschillen
Het Sectorbeeld laat zien dat er nog wel grote regionale verschillen zijn. ‘De investeringsruimte in sommige regio’s is echt zorgelijk’, zegt Norder. Vooral in de regio’s Haaglanden/Rotterdam, metropoolregio Amsterdam en Limburg is de investeringsruimte beperkt ten opzichte van de opgave. Dit komt door de financiële positie van de corporaties, maar ook door de lokale woningmarktomstandigheden. Dit laatste werkt door in bijvoorbeeld de WOZ-waarden en daarmee in de verhuurderheffing, die daardoor regionaal zeer verschillend uitwerkt.
Of corporaties hun ambities ook daadwerkelijk kunnen waarmaken, is overigens afhankelijk van diverse factoren. Zo kunnen economische omstandigheden anders uitpakken dan nu in het Sectorbeeld is aangenomen. Ook zien veel corporaties nog een tekort aan bouwlocaties. Tot slot wordt de betere financiële positie van corporaties grotendeels veroorzaakt door de waardestijging van het vastgoed, waarmee het geld ‘in de stenen’ zit en dus lang niet altijd direct ingezet kan worden voor investeringen.
