Het bijzondere aan deze pilot is dat niet alleen corporaties, maar ook gemeenten vanaf het begin betrokken zijn bij de gezamenlijke aanbesteding. ‘Alle partijen onderschrijven de urgentie en noodzaak van versnelling van de bouw van betaalbare sociale huurwoningen’, zegt Bas Sievers, directeur-bestuurder van Woonpartners in Helmond, een van de deelnemende corporaties. ‘We weten dat we elkaar nodig hebben. Corporaties kunnen investeren en bouwen. Gemeenten hebben de bouwgrond en verlenen vergunningen.’
Kapstok voor standaardwoningen
Het afgelopen jaar hebben de SGE-gemeenten en de corporaties samen een plan gemaakt voor twee standaard sociale huurwoningtypes: grondgebonden woningen en gestapelde woningen voor een- en tweepersoonshuishoudens. ‘Daarin hebben we zeker niet alles gedetailleerd vastgelegd’, zegt Jasper Ponte van bureau Brink. Als ‘bouwstroomcoach’ adviseert hij de corporaties en gemeenten bij de aanbesteding en straks bij de contractering van de marktpartijen. ‘Het is een kapstok met eisen waar de woningen aan moeten voldoen. In de selectiefase dagen we aannemers en leveranciers uit om zelf met goede voorstellen te komen.’
De samenwerking tussen de corporaties en de gemeenten gaat ‘vrij organisch’, vertelt Sievers. ‘Alle partijen zijn bereid om de vertrouwde werkwijze los te laten. Zowel corporaties als gemeenten drukken bijvoorbeeld graag hun stempel op nieuwe woningen. Het is voor ons allemaal een uitdaging om wat autonomie in te leveren. We zitten nu midden in het proces om deze nieuwe manier van bouwen samen te ontdekken.’
Welstandseisen
Zo kennen gemeenten bijvoorbeeld verschillende Beeldkwaliteitsplannen met welstandseisen voor woningen. De wethouders van de negen gemeenten bekijken nu samen of het mogelijk is om hier wat flexibeler mee om te gaan. De standaardisering betekent overigens niet dat de woningen er straks in alle negen gemeenten precies hetzelfde uit moeten zien. ‘Aan de winnende marktpartijen zullen we vragen om de woningen bij meerdere Beeldkwaliteitsplannen te laten aansluiten’, zegt Ponte. ‘Door bijvoorbeeld gebruik te maken van verschillende materialen, nokhoogtes en gevelindelingen.’
Lessen
Vallen er al lessen te leren voor andere regio’s die ook zo’n pilot overwegen? ‘Zowel corporaties als gemeenten moeten hun organisatie in een vroeg stadium bij de pilot betrekken’, zeggen Sievers en Ponte. ‘Op die manier kunnen we mogelijke weerstanden al snel bespreekbaar maken. Het werkt goed om ook dat proces samen te doorlopen.’ Bij de corporaties staat de pilot de komende weken op de agenda’s van de raden van commissarissen.
Bouwers, ontwikkelaars en leveranciers kunnen zich tot en met 26 juni aanmelden voor de eerste fase van de openbare aanbesteding. Na de zomer nodigen de gemeenten en corporaties de beste partijen uit om een aanbieding te doen. In 2021 moeten de eerste woningen gebouwd worden. Het plan is dat er voor 2025 minstens 400 nieuwe woningen staan in de negen gemeenten die samenwerken in SGE: Best, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Helmond, Nuenen, Oirschot, Son en Breugel, Veldhoven en Waalre.
Meer informatie over de aanbesteding op de tenderwebsite van Brink.
