Woonbedrijf ieder1 uit Deventer zit midden in de verandering van haar dienstverlening van proces-gedreven naar vraaggestuurd. ‘We willen onze huurders meer maatwerk leveren’, zegt adviseur Koen Schouwenaars. ‘Kijken naar wat ze echt nodig hebben. Proberen hen te helpen op een manier zoals we zelf ook geholpen willen worden. Die transitie is best lastig. Maatwerk doet een groter beroep op flexibiliteit van medewerkers. Het is soms niet makkelijk om van regels af te durven wijken.’
Negen maatschappelijke organisaties
Veel maatschappelijke dienstverleners zijn bezig met dezelfde transitie. Woonbedrijf ieder1 ontwikkelde een kleine pilot om te kijken of organisaties daarbij van elkaar kunnen leren. Dat deed de corporatie samen met Aedes en Louis Huyskes van de Marketing Coach. Eind november vorig jaar kwamen negen maatschappelijke organisaties uit de regio Deventer daarvoor één dag bij elkaar. Mensen van de gemeente, zorg- en onderwijsorganisaties, woningcorporaties en andere sociale woningbouw verkenden samen de uitdagingen en mogelijke oplossingen van organisatieverandering. ‘Deze ontwikkelingen zijn echt sectoroverschrijdend’, zegt Huyskes. ‘De behoefte aan het delen van ervaringen blijkt groot.’
Deze verschillende organisaties praten voor het eerst samen over organisatieverandering. En dan zie je dat je van elkaar kunt leren.
Leven lang leren
Een mooi voorbeeld vinden Schouwenaars en Huyskes het verhaal van hogeschool Saxion. De overheid pleit voor een leven lang leren, ook door mensen met een baan. Wat betekent dat voor een onderwijsinstelling? Het bedienen van zo’n grote en totaal andere groep dan de reguliere hbo-studenten vraagt om een radicaal andere vorm van onderwijs. Met grote gevolgen voor processen en structuren van de onderwijsorganisatie. ‘Op onze bijeenkomst vertelde Saxion hoe ze dat aanpakken’, zegt Huyskes. ‘Ze ontwikkelen een flexibel aanbod van maatwerk voor werkende mensen. Met hbo-deeltijdopleidingen, cursussen en losse modulen. Bijvoorbeeld voor een techneut die bedrijfskundige kennis tekortkomt.’
‘Dat verhaal zorgde echt voor een aha-erlebnis bij de andere deelnemers, aldus Schouwenaars. ‘Iedereen is benieuwd hoe Saxion dat aanpakt. Hoe krijgen ze docenten en andere medewerkers mee met deze verandering? Hoe creëren ze een nieuwe organisatievorm, waarbij ze toch binnen wettelijke spelregels blijven?’
Coalitie van bereidwilligen
‘Ook voor ons als corporatie is zo’n proces herkenbaar. Al is het veranderingsproces bij Saxion nog rigoureuzer. Dat gaat dwars door alle organisatiestructuren. Daarbij is het erg belangrijk dat de bestuurder de verandering omarmt. Dat is bij Woonbedrijf ieder1 ook het geval. Onze bestuurder Joke Hofman is overtuigd van de noodzaak van onze organisatieverandering en ondersteunt dat proces. Maar we weten ook dat we dit soort veranderingen niet van bovenaf kunnen doordrukken. Je moet klein beginnen en daarna kun je stapje voor stapje uitbreiden. Zo krijg je een groeiende coalitie van bereidwillige medewerkers.’
Herkenning is mooi, maar niet voldoende. Wat is de volgende stap van de sectorale kruisbestuiving in Deventer? ‘Saxion heeft iedereen uitgenodigd om langs te komen’, zegt Huyskes. ‘Binnenkort gaan we met alle deelnemers op excursie naar de hogeschool en kijken hoe zij de verandering in de praktijk vormgeven.’ Als “bijvangst” van de bijeenkomst praten Woonbedrijf ieder1 en Saxion over de mogelijkheden van specifieke onderwijsmodules voor de corporatiesector, vertelt Schouwenaars. ‘Wij kijken nu of daar bij andere corporaties in de regio ook behoefte aan is.’
De bijeenkomst in Deventer en het vervolg daarop laten volgens Schouwenaars en Huyskes zien dat het loont om over de heg te kijken hoe andere sectoren omgaan met veranderingen. ‘Corporaties zien gemeentes en zorg- en onderwijsorganisaties natuurlijk al regelmatig in andere overlegvormen’, zegt Huyskes. ‘Maar dan gaat het altijd over vakinhoudelijke samenwerking. En vaak over problemen. Nu zitten deze organisaties voor het eerst bij elkaar om te praten over organisatieverandering. En dan zie je dus dat je van elkaar kunt leren. Het verruimt het eigen perspectief.’
Ook een bijeenkomst organiseren?
Wilt u als corporatie ook zo’n bijeenkomst met andere maatschappelijke organisaties uit uw regio organiseren? Een tip uit Deventer: pak het praktisch aan. ‘Geen theoretische beschouwingen over innovatie, maar kijken naar best practices’, zegt Schouwenaars.
Woonbedrijf ieder1 geeft woningcorporaties graag meer tips. Daarvoor kunt u contact opnemen met Koen Schouwenaars, via e-mailadres: [email protected].
