‘In Nederland hebben bijna 1,5 miljoen mensen een afstand tot de arbeidsmarkt. Een groot deel daarvan woont in een sociale huurwoning van een corporatie’, zegt Hoefakker. ‘Corporaties willen graag helpen om deze mensen werk te bieden in hun eigen organisatie of bij leveranciers en andere ketenpartners. Bij hun inkoop en aanbestedingen hanteren veel corporaties al een Social Return On Investment (SROI)-beleid. De PSO is een onafhankelijk instrument om dit goed vorm te geven.’
Ontzorgend karakter
Een corporatie die gebruik maakt van de PSO hoeft zich niet te verdiepen in de vraag wie er een afstand tot de arbeidsmarkt heeft. En ook niet meer te controleren of het bedrijf waarmee sociale contractvoorwaarden zijn gemaakt mensen uit de doelgroep echt in dienst heeft. ‘Dat is het ontzorgende karakter van de PSO’, zegt Hoefakker. ‘Het PSO-certificaat ontzorgt je als opdrachtgever van de controle en handhaving.’
Hoe hoger de trede op de Prestatieladder Socialer Ondernemen, hoe meer het bedrijf doet aan een inclusieve arbeidsmarkt
Hoe werkt de PSO? Het instrument drukt de sociale bijdrage van een organisatie uit in percentages: het aandeel van de arbeid verricht door medewerkers uit een door de overheid gedefinieerde kwetsbare groep. Het gaat om duurzame inzet, binnen de eigen organisatie en/of via inkoop. Hoefakker: ‘Het is dus niet de bedoeling de werknemers tijdelijk op projectbasis aan te nemen, waarna ze mogelijk weer op straat staan.’
Medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt
Het certificaat is ontwikkeld door TNO en wordt toegekend na een onafhankelijke audit van een certificerende instelling. Behalve dat de PSO de verhouding in kaart brengt tussen het aantal medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt en het totale aantal medewerkers, is de toetsing ook kwalitatief. Daarbij kijkt men onder andere naar passend werk, integratie en begeleiding. Het certificaat is 2 jaar geldig.
De PSO-certificering werkt met 5 prestatieniveaus: een aspirantstatus, de basistrede en trede 1 tot en met 3. De treden maken zichtbaar in welke mate een organisatie direct en indirect werk biedt aan kwetsbare mensen op de arbeidsmarkt. Een organisatie die de ambitie heeft om zich te certificeren, kan beginnen met de aspirantstatus. ‘Hoe hoger de trede, hoe meer het bedrijf doet aan een inclusieve arbeidsmarkt’, zegt Hoefakker. ‘Het idee achter de treden is dat organisaties kunnen groeien op de prestatieladder.’
Wonen Limburg: duidelijke spelregels
Wonen Limburg heeft inmiddels de hoogste trede van de PSO. ‘Wij hebben het instrument omarmd binnen onze eigen corporatie en gebruiken het ook in onze inkoopcontracten’, zegt Ger Peeters, bestuurder van de corporatie. ‘De percentages die leveranciers voorheen doorgaven, waren soms lastig te controleren. Wij verwachten nu van onze ketenpartners dat ze ook een PSO-certificering hebben. De PSO is een onafhankelijk instrument. De spelregels zijn voor iedereen duidelijk.’
In ons eigen personeelsbeleid en bij onze ketenpartners blijven wij actief het gesprek voeren over het duurzaam in dienst nemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
Peeters beaamt dat de PSO ontzorgt. ‘Maar dat ontslaat ons als corporatie niet van de plicht om zelf actief het gesprek te blijven voeren over een duurzame plaatsing van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarbij helpt het dat we om de 2 jaar weer een audit moeten doorlopen om het PSO-certificaat te behouden. Zo blijft de aandacht voor het thema overeind. Binnen ons eigen personeelsbeleid en bij onze ketenpartners.’
Vanuit maatschappelijke rol een voorbeeldfunctie
Behalve Wonen Limburg hebben inmiddels 6 andere corporaties een PSO-certificaat. Daarnaast zijn er nog 2 corporaties die het instrument alleen toepassen bij inkoop en aanbesteding van opdrachten. ‘Onbekend maakt onbemind’, zegt Hoefakker. ‘De missie van PSO-Nederland is om zoveel mogelijk corporaties kennis te laten maken met dit instrument.’
‘Woningcorporaties kunnen een grote impact maken op de arbeidsparticipatie van mensen in een kwetsbare positie. Zij hebben een enorme inkoopkracht door het grote aantal leveranciers en opdrachtnemers in hun keten. Denk alleen al aan de verduurzamingsopdracht van hun huizen. Daarnaast hebben corporaties vanuit hun maatschappelijke rol ook een voorbeeldfunctie om meer mensen duurzaam en kwalitatief aan het werk te helpen. En de PSO laat een corporatie zien in welke mate ze daarin bijdraagt. Een belangrijk inzicht voor iedere organisatie.’
Wil je meer weten?
Op de website van PSO Nederland lees je meer over de Prestatieladder Socialer Ondernemen.